Në vitet e fundit, Britania është bërë personazhi negativ i preferuar në sytë e Moskës.
Ajo është akuzuar për planifikimin e sulmeve me dronë në aeroportet ruse, hedhjen në erë të tubacionit Nord Stream, drejtimin e “bastisjeve terroriste” brenda Rusisë dhe madje edhe për nxitjen e sulmit të tmerrshëm të Shtetit Islamik në Moskë vitin e kaluar.
Dhe këtë javë, një akuzë e re iu shtua këtyre akuzave: autoritetet ruse pretenduan se inteligjenca britanike ishte përpjekur dhe kishte dështuar të joshte pilotët rusë që të dezertonin në perëndim, shkruajnë mediat e huaja, përcjell KFVA.
“FSB [Shërbimi Federal i Sigurisë i Rusisë] i zbuloi të gjitha këto me shumë detaje”, u tha Sergei Lavrov, ministri i jashtëm i Rusisë, gazetarëve në Moskë, duke përshkruar atë që ai e quajti një komplot të mbështetur nga britanikët për të joshur një pilot rus që fluturonte një aeroplan të pajisur me raketa Kinzhal në Rumani, ku, sipas tij, do të rrëzohej nga forcat e NATO-s.
Por Londra mohon përfshirjen në të gjitha këto komplote.
Kështu, vlerëson The Guardian, ndërsa Moska kërkon të rindërtojë lidhjet me administratën e Donald Trump, Britania ka marrë rolin që dikur i rezervohej SHBA-së – kundërshtarit kryesor të Kremlinit dhe luftës së tij propagandistike.
“Rusia e konsideron veten në të njëjtin nivel me Shtetet e Bashkuara”, thotë Kapiten John Foreman, ish-atasheu i mbrojtjes i Mbretërisë së Bashkuar në Moskë.
“Tani ata nuk mund ta kritikojnë drejtpërdrejt Trumpin, kështu që kë fajësoni për problemet tuaja – për humbjet në Ukrainë, për një milion viktima? Fajësoni gjënë më të afërt, britanikët. Është e lehtë të na portretizosh si rrënja e të gjitha problemeve të Rusisë”, ka thënë ai.
Këtë vit, shërbimi i inteligjencës së jashtme të Rusisë (SVR) tha: “Londra sot, si në prag të të dy luftërave botërore, po vepron si nxitësi kryesor i luftës globale”.
Është një “epitet” që Britania e Madhe e ka bartur herë pas here për më shumë se dy shekuj, sipas pikëpamjes së Rusisë.
Për shembull, gjatë luftës së ftohtë, SHBA-ja njihej në gjuhën e KGB-së si “armiku kryesor”, me Britaninë në një vend të dytë të largët.
Edhe pse rivaliteti dhe spiunazhi i ndërsjellë midis të dyve nuk u zhdukën kurrë, në mendjet e Kremlinit kërcënimi nga Britania ishte shumë më tepër një “nën” i betejës kryesore midis Moskës dhe Uashingtonit.
Por rivaliteti midis Rusisë dhe Britanisë ka një histori të gjatë, që shtrihet që nga “Loja e Madhe” e shekullit të 19-të, kur Rusia perandorake dhe Britania luftuan për ndikim në Azinë qendrore, ku perandoritë e tyre ishin brenda 20 miljeve nga njëra-tjetra në disa vende.
Pati një periudhë të shkurtër kur perandoritë ishin aleate, por pas Revolucionit të Tetorit të vitit 1917, Britania u bë përsëri antagonistja kryesore, e parë nga bolshevikët marksistë si fuqia kryesore që përfaqësonte rendin e vjetër kapitalist dhe imperialist.
Pushtimi në shkallë të plotë i Ukrainës, megjithatë, i ka çuar marrëdhëniet në një nivel të ri të ulët.
Edhe pse buxheti dhe aftësitë e Britanisë janë shumë më të vogla se ato të SHBA-së, britanikët shpesh kanë qenë shumë më të gatshëm sesa homologët e tyre amerikanë për të marrë rreziqe dhe për të shtyrë kufijtë kur bëhet fjalë për të ndihmuar Ukrainën ushtarakisht dhe me ndarjen e informatave.
“Britanikët kanë qenë një hap përpara që nga ditët e para”, thotë një burim i inteligjencës ukrainase.
Boris Johnson ishte një nga udhëheqësit e parë perëndimorë që vizitoi Kievin pas pushtimit, duke mbërritur në fillim të prillit 2022 vetëm 10 ditë pasi forcat ruse ishin tërhequr nga pozicionet përreth kryeqytetit.
Ishte shkurti 2023 para se Joe Biden të bënte vizitën e tij.
Zyrtarët amerikanë nënshkruan mbështetje masive për Ukrainën, por ata ishin të kujdesshëm ndaj përshkallëzimit, ndërsa Johnson shpesh përdorte retorikë optimiste për humbjen e Rusisë, e cila nuk kaloi pa u vënë re në Moskë, shkruan më tej The Guardian.
Gjithashtu, zyrtarët rusë, përfshirë Vladimir Putinin, janë mbështetur vazhdimisht në pretendimet se Johnson pengoi një marrëveshje të mundshme paqeje në pranverën e vitit 2022.
Sipas Moskës, Kievi ishte gati të pranonte kushtet në fillim të luftës, por u tërhoq me urdhër britanik – një version i ngjarjeve i mohuar nga presidenti Volodomyr Zelensky, por që tani është “i ngulitur” në median shtetërore ruse.
Midis elitës sunduese të Rusisë, termi dikur i padëmshëm “Anglo-Saksonë” është rilindur si shkurtim për “ankthet më të thella të Kremlinit në lidhje me perëndimin”.
Në leksikun zyrtar, ai nuk tregon më një popull të lashtë, por një “luftëtar gjeopolitik”, të udhëhequr këtë herë nga Londra dhe të akuzuar për komplot për të ndaluar, poshtëruar dhe në fund të fundit për të çmontuar Rusinë.
Opinioni publik ka ndjekur këtë shembull, gjithashtu.
Sipas një sondazhi të Qendrës Levada këtë verë, 49% e rusëve e quajnë Britaninë si një nga armiqtë kryesorë të vendit të tyre, i dyti pas Gjermanisë.
Por kjo urrejtje duket se ka kaluar kryesisht pa u vënë re në vetë Britaninë, thekson Foreman.
“Ata merren me ne shumë më tepër sesa ne merremi me ta”, tha ai. “Nuk është një marrëdhënie reciproke; britaniku mesatar në rrugë nuk ka idenë se ekziston kjo urrejtje”.
Por duke shtuar konfuzionin, mesazhet e Moskës janë shpesh kontradiktore, duke e përshkruar Britaninë si një relike koloniale që po venitet, si dhe si një fuqi me ndikim të madh mbi çështjet botërore.
“Udhëheqësit sovjetikë të asaj kohe, dhe udhëheqësit rusë tani, i bëjnë Mbretërisë së Bashkuar një kompliment duke pretenduar se besojnë se Londra është pas çdo komploti kundër tyre”, shkroi Michael Clarke, një profesor i studimeve të mbrojtjes në King’s College London.
Në të njëjtën kohë, siç e tha një punim i kohëve të fundit nga grupi i kërkimit New Eurasian Strategies Research, Britania portretizohet në Moskë “si një fuqi e dobësuar, një kukull e Shteteve të Bashkuara dhe një shoqëri në prishje morale dhe sociale”.
Sidoqoftë, Britania nuk është e vetmja në galerinë e armiqve të Kremlinit.
Që nga zgjedhja e Trump, Evropa në tërësi i është bashkuar radhëve – jo më ndjekësja besnike e Uashingtonit, por, sipas rrëfimit të Moskës, burimi i vërtetë i agresionit dhe paqëndrueshmërisë perëndimore.
Megjithatë, Mbretëria e Bashkuar duket se zë një vend të veçantë.
“Ata nuk e pëlqejnë Evropën, por me të vërtetë i urrejnë britanikët, ky është mesazhi që del kur flasin me rusët”, thotë një diplomat i lartë evropian në Moskë, i cili kërkoi të mbetej anonim për të folur lirisht.
Në fund të shkrimit, thuhet se çfarë do të thotë statusi armik i Britanisë për politikën aktuale ruse kundrejt Mbretërisë së Bashkuar është e vështirë të vlerësohet.
Mbretëria e Bashkuar nuk është unike në akuzimin e Moskës për kryerjen e një fushate hibride me shtrirje të gjerë në territorin e saj.
Në të gjithë Evropën, shërbimet e inteligjencës e kanë fajësuar Moskën për sabotim, zjarrvënie dhe operacione dezinformimi, pjesë e asaj që ata e përshkruajnë si një fushatë të koordinuar kundër kontinentit.
Por diplomatikisht, Moska duket se nuk është aspak e gatshme “të angazhohet” me Londrën, madje as përmes kanaleve private.
Sipas raportimeve, Londra është përpjekur, pa sukses, të krijojë një linjë diskrete komunikimi, ndërsa Kremlini është treguar më i hapur ndaj Berlinit dhe Parisit.
Pavel Baev, një profesor kërkimesh në Institutin e Kërkimeve për Paqen në Oslo, sugjeroi se kjo mund të jetë për shkak se mbështetja ushtarake për Ukrainën gëzon mbështetje të gjerë midis publikut britanik dhe në të gjithë spektrin politik, ndërsa në vendet e tjera evropiane është më e kontestuar.
“Si rezultat”, tha Baev, “Moska po përqendrohet më shumë te Gjermania dhe Franca si kanale të mundshme për të prishur planet evropiane të riarmatimit”.