Kryeministri doli dhe foli. Çfarë shfaqjeje magjepsëse e regresit demokratik, e veshur me retorikën më të rafinuar të “reformës.” Po të ishte viti i parë i kryeministrit Mickoski një produksion teatror, titulli do të ishte “Kthim në 2001.”

Le të fillojmë me deklaratën për “raundin e dytë”, sepse asgjë nuk e thotë unitet më mirë se një metaforë futbolli që nënkupton se shqiptarët janë kundërshtarët që medoemos duhen mposhtur, jo qytetarë që duhen respektuar. Dhe, për ta çuar në fund metaforën, Kryeministri vërtet luan fort: shkatërron mekanizmin e Badenterit, heq sistemin e balancuesit dhe zbeh autonominë komunale si të ishte një mall në zbritje në departamentin e të drejtave për pakicat.

Rezultati? Një spastrim burokratik që do ta bënte dhe Orëell-in të skuqej. Qindra shqiptarë largohen nga puna, ndërsa militantët e VMRO-së hyjnë në institucionet shtetërore si të kishin ftesë VIP për dasmë. Meritokracia është zëvendësuar me besnikëri partiake dhe matematikë etnike.

Pastaj vjen tragjedia e Koçanit, një plagë kombëtare që u shndërrua në hakmarrje politike. Në vend të një zie dinjitoze, Kryeministri dyshohet se përdori rastin për të shfaqur ndikimin e tij mbi gjyqësorin, duke i goditur ish-zyrtarët e BDI-së me një çekiç politik. Kërcënimi publik për t’i “tërhequr prej veshësh” nuk ishte vetëm pa shije, por ishte një koktej molotovi mbi besimin ndëretnik.

Dhe pikërisht kur menduam se nuk kishte më errësirë për t’i shtuar skenarit, vjen shfuqizimi i ligjit për gjuhën shqipe. Një veprim aq i shurdhër saqë lutet për dënim ndërkombëtar. Këto nuk janë thjesht sinjale alarmi, janë sirena. Marrëveshja e Ohrit nuk ishte sugjerim për Maqedoninë, ishte jehonë shprese për bashkëjetesë. Ta minosh atë nuk është thjesht pamaturi, është rrezik i madh.

Por kushdo që shkel mbi Marrëveshjen e Ohrit s’e ka luksin të mbetet i padukshëm. Urdhri Ekzekutiv i Presidentit Trump nuk është zbukurim diplomatik, por është një çekan politik që bie mbi ata që mendojnë se mund të luajnë me zjarrin dhe të mos digjen.

Sepse kur merren me themelet e paqes dhe ndershmërisë, ata thjesht nuk po sfidojnë një marrëveshje, por po i bien ballit të një superfuqie që nuk harron kush i prek fijet e stabilitetit në Ballkan. Dhe Presidenti Trump nuk është i njohur për butësi ndaj atyre që e testojnë durimin e tij. Ai që lëviz kufijtë e bashkëjetesës, le të mos çuditet kur ta gjejë veten në listën e atyre që s’kanë më as vizë, as pasuri, dhe as aleatë.

Përditësimi i vitit 2025 (Urdhri Ekzekutiv 14140) e forcon këtë politikë, duke e cilësuar çdo përpjekje për të minuar marrëveshjet e paqes apo për të përfituar nga korrupsioni si kërcënim të jashtëzakonshëm ndaj sigurisë kombëtare të SHBA-së. Ndoshta në këtë kontest, Izeti, Visari dhe Billalli, do ti lakmojnë shefit të tyre Mickoski.

Nëse SHBA është serioze për mbrojtjen e Marrëveshjes së Ohrit dhe për frenimin e korrupsionit në Ballkan, kjo është koha për veprim. Sepse kur liderët trajtojnë marrëveshjet e paqes si letra pa peshë dhe institucionet publike si plaçkë partiake, e kaluara nuk jehon, ajo troket në derë dhe vjen për hakmarrje.

Analizë për Kosova Free Voice Agency- KFVA, nën autorësinë e ekspertit të politikës dhe marrëdhënieve ndërkombëtare nga Maqedonia e Veriut, G.A.