Categories: Lajme, Shëndetësi

by kfvanews

Share

Categories: Lajme, Shëndetësi

by kfvanews

Share

 

 

Momenti kur një zemër fillon të formohet është kapur për herë të parë në imazhe të jashtëzakonshme me kalim kohe.

Pamjet tregojnë se qelizat kardiake në një embrion miu fillojnë të organizohen spontanisht në një formë të ngjashme me zemrën në fazat e hershme të zhvillimit. Shkencëtarët thonë se kjo teknikë mund të ofrojë njohuri të reja mbi defektet kongjenitale të zemrës, të cilat prekin pothuajse një në 100 foshnje.

“Kjo është hera e parë që kemi qenë në gjendje të vëzhgojmë qelizat e zemrës nga kaq afër, për kaq gjatë, gjatë zhvillimit të gjitarëve”, tha autori kryesor i studimit, Dr. Kenzo Ivanovitch i Institutit të Shëndetit të Fëmijëve Great Ormond Street të University College London. “Së pari na u desh t’i rrisnim embrionet në mënyrë të besueshme në një enë për periudha të gjata, nga disa orë deri në disa ditë, dhe ajo që gjetëm ishte krejtësisht e papritur.”

Pamjet e embrioneve në zhvillim u kapën duke përdorur një teknikë të quajtur, mikroskopi e avancuar me fletë të lehta. Kjo u lejoi shkencëtarëve të gjurmonin embrionet ndërsa ato kalonin nëpër një moment historik zhvillimor të njohur si gastrulacion, kur embrioni fillon të formojë linja të dallueshme qelizore dhe fillon të krijojë boshtet themelore të trupit.

Menjëherë pas kësaj, qelizat e muskulit të zemrës organizohen në një tub të madh që do të vazhdojë të ndahet në seksione, që përfundimisht do të bëhen muret dhe dhomat. Tek foshnjat me defekte në zemër, një vrimë mund të formohet gjatë këtij procesi.

Duke përdorur shënjues fluoreshentë, ekipi etiketoi qelizat e muskulit të zemrës të quajtura kardiomiocite, duke bërë që ato të shkëlqenin me ngjyra të dallueshme. Pamjet e çastit u kapën çdo dy minuta gjatë 40 orëve, duke treguar qelizat duke lëvizur, duke u ndarë dhe duke formuar një organ primitiv. Kjo i lejoi ekipit të shihte se kur dhe ku u shfaqën qelizat e para që formojnë zemrën në embrion.

Studiuesit zbuluan se herët gjatë gastrulacionit (rreth gjashtë ditë në zhvillimin e embrionit të miut), qelizat që kontribuonin vetëm në zemër dolën me shpejtësi dhe u sollën në mënyra shumë të organizuara. Në vend që të lëviznin rastësisht, ato filluan të ndiqnin shtigje të dallueshme, qoftë duke kontribuar në ventrikuj (dhoma pompuese të zemrës) apo në atriume (ku gjaku hyn në zemër nga trupi dhe mushkëritë).

“Gjetjet tona tregojnë se përcaktimi i fatit kardiak dhe lëvizja e drejtuar e qelizave mund të rregullohen shumë më herët në embrion, sesa sugjerojnë modelet aktuale”, tha Ivanovitch. “Kjo ndryshon rrënjësisht kuptimin tonë të zhvillimit kardiak, duke treguar se ajo që duket të jetë migrim kaotik i qelizave në të vërtetë drejtohet nga modele të fshehura që sigurojnë formimin e duhur të zemrës.”

Ekipi tha se këto njohuri mund të çojnë përpara kuptimin dhe trajtimin e defekteve të lindura të zemrës, si dhe të përshpejtojnë progresin në rritjen e indeve të zemrës në laborator për përdorim në mjekësinë rigjeneruese

Related Posts