Kur drejtësia bëhet lojë faji

Zjarri në klubin e natës Pulse në Koçan përfaqëson jo vetëm një humbje të rëndë të jetëve, por edhe një ekspozim tronditës të dështimeve sistematike brenda Qeverisë dhe forcave të rendit.

Me 59 jetë të humbura dhe mbi 190 të plagosur, tragjedia kërkon një shqyrtim të plotë të përgjegjësisë në të gjitha nivelet. Sidoqoftë, përpjekjet e Qeverisë aktuale për të vendosur fajin ekskluzivisht mbi ish-zyrtarët, ndërsa mbron drejtimin aktual nga shqyrtimi, ngre pyetje alarmante për drejtësinë, përgjegjësinë dhe oportunizmin politik.

E përforcuar nga propaganda e mediave, kjo narrativë mund të shërbejë interesave të atyre që janë në pushtet, por rrezikon të shtrembërojë të vërtetën dhe të minojë drejtësinë e barabartë. Kjo analizë synon të zbërthejë fijet e përgjegjësisë, të eksplorojë keqpërdorimin e pushtetit dhe të trajtojë nevojën urgjente për një rrugë më transparente dhe të barabartë përpara.

Peizazhi aktual politik dhe strategjia e drejtimit të vëmendjes

Pasojat e kësaj tragjedie kanë sjellë një strategji qeveritare që fokusohet në fajësimin e ish-zyrtarëve. Duke sulmuar individët që kanë mbajtur pozicione në administratat e kaluara, si ish-Ministri i Ekonomisë, Kreshnik Bekteshi, Qeveria shmang vëmendjen larg nga dështimet e mundshme të saj. Justifikimi për arrestimin e Bekteshit mbështetet në mosmarrjen e masave të sigurisë gjatë mandatit të tij. Megjithatë, ky fokus në gabimet e së kaluarës anashkalon faktin se zyrtarët aktualë, në pushtet për më shumë se një vit, kanë pasur mjaft mundësi për të shqyrtuar dhe korrigjuar këto mangësi.

Kjo qasje nuk është unike për incidentin e klubit të natës Pulse. Ajo reflekton një trend më të gjerë në politikë: përdorimi i dështimeve të së kaluarës si një mjet për të mbrojtur ata që janë në pushtet. Megjithatë, taktika të tilla kanë pasoja domethënëse—ato jo vetëm që pengojnë ndjekjen e drejtësisë reale, por gjithashtu minojnë besimin publik në institucionet përgjegjëse për sigurinë dhe përgjegjësinë.

Roli i forcave të rendit: mungesa e veprimit natën e zjarrit

Ministri i punëve të Brendshme deklaroi dhe e pranoi se në Klubin famëkeq ka pasur një njësi të oficerëve të policisë. Prandaj një aspekt po aq shqetësues i kësaj tragjedie është dështimi i forcave të rendit natën e zjarrit. Raportet tregojnë se oficerët lokalë të policisë ishin të pranishëm në klubin e natës dhe vunë re shkelje të qarta, përfshirë mbipopullimin dhe prezencën e të rinjve nën moshë. Pavarësisht këtyre shenjave alarmuese, asnjë veprim nuk u ndërmor për të ndërhyrë apo për të ndaluar ngjarjen. Kjo mungesë veprimi ngre pyetje kritike për protokollet, trajnimin dhe përgjegjësinë e lidershipit të tyre. Por edhe përgjegjësisë së tyre.

Ndërsa faji për këtë dështim mund të vendoset mbi oficerët individualë, është e rëndësishme të shqyrtohet zinxhiri i komandës më të gjerë. Ministria e Brendshme, përgjegjëse për mbikëqyrjen e agjencive të rendit, nuk mund të lirohet nga përgjegjësia. Mungesa e veprimit vendos në dukje çështje sistematike brenda forcave të rendit që duhet të trajtohen për të parandaluar tragjedi të ngjashme në të ardhmen. Sado persona që të akuzohen në këtë proces që po kundërmon padrejtësi që nga fillimi, mos përfshirja e funkcionarëve aktualë në këtë gjyq, asnjehërë nuk do ta kënaqi drejtësinë dhe gjithmonë do të jetë nxitës për protesta me pasoja më të rënda në të ardhmen.

Propaganda e medieve dhe perceptimi publik

Propaganda mediatike ka luajtur një rol kritik në formësimin e narrativës rreth kësaj tragjedie. Duke amplifikuar fokusin e Qeverisë mbi ish-zyrtarët, mediet kanë kontribuar në krijimin e një perceptimi të shtrembëruar të përgjegjësisë. Kjo narrativë, megjithëse e përshtatshme për ata që janë në pushtet, minon mundësinë e një hetimi të drejtë dhe të paanshëm. Ajo gjithashtu rrezikon të largojë një publik të tronditur që është thellësisht i vetëdijshëm për realitetin në terren.

Ndjenja publike, siç dëshmohet nga turmat e zemëruara që u mblodhën për të protestuar jashtë shtëpisë së Kryetarit të Komunës së Koçanit, tregon një histori tjetër. Përpjekja për të sulmuar rezidencën e Kryetarit pasqyron një frustrim më të gjerë me qeverisjen lokale dhe dështimet e saj të perceptuara. Ndërsa kryetari i komunës mund të mos mbajë përgjegjësi të drejtpërdrejtë për tragjedinë, sipas deklaratës të Kryeministrit Mickoski, i cili u vu në mbrojtje të tij, veprimet e publikut, popullatës vendase, nënvizojnë refuzimin e tyre të narrativës zyrtare dhe kërkesën e tyre për përgjegjësi të vërtetë.

Nevoja për përgjegjësi sistematike dhe hetime transparente

Drejtësia e vërtetë në këtë rast kërkon më shumë sesa identifikimin dhe ndëshkimin e fajtorëve individualë. Ajo kërkon një hetim të plotë në dështimet sistemike që e lejuan këtë tragjedi të ndodhte. Si ish-zyrtarët ashtu edhe zyrtarët aktualë duhet të mbajnë përgjegjësi, me fokus në kuptimin dhe adresimin e shkaqeve rrënjësore të katastrofës. Kjo përfshin shqyrtimin e kuadrit rregullator, mekanizmave të zbatimit dhe kulturës më të gjerë të qeverisjes dhe përgjegjësisë.

Reformat duhet të zgjerohen edhe në agjencitë e rendit. Trajnimi, mbikëqyrja dhe protokollet e qarta janë thelbësore për të siguruar që oficerët e policisë të mund të përmbushin në mënyrë efektive detyrat e tyre, veçanërisht në situata me rrezik të lartë. Dështimi për të vepruar natën e zjarrit nuk është vetëm një reflektim i neglizhencës individuale, por edhe i mangësive sistematike që duhet të trajtohen.

Drejtësi përtej lojës së fajit

Tragjedia e klubit të natës Pulse është një kujtesë e rëndë për koston e dështimeve sistematike dhe rëndësinë e përgjegjësisë. Sidoqoftë, drejtësia nuk mund të arrihet përmes fajësimit ose oportunizmit politik. Ajo kërkon një angazhim për transparencë, drejtësi dhe ndryshime sistematike.

Popullata e tronditur në Koçan e më gjerë në tërë vendin, meriton më shumë sesa një lojë faji, ata meritojnë përgjigje, reforma dhe siguri që një tragjedi e tillë nuk do të ndodhë më kurrë.

Ndërsa hetimet vazhdojnë, është jetike që fokusi të mbetet mbi të vërtetën dhe drejtësinë, në vend të mbrojtjes së interesave të atyre që janë në pushtet e që janë të gatshëm të realizojnë planet e tyre meskine në kurriz të drejtësisë dhe të kësaj vuajtje kolektive. Vetëm atëherë mund të nderojmë kujtimin e viktimave dhe të rindërtojmë besimin publik në institucionet e ngarkuara me sigurinë dhe përgjegjësinë.