Presidenti francez Emmanuel Macron pritet të zbulojë konturet e një shërbimi të ri ushtarak vullnetar të enjten gjatë një vizite në bazën e Brigadës së 27-të të Këmbësorisë Malore në Varces, në juglindje të vendit.
Njoftimi shënon një ndryshim të rëndësishëm, tre dekada pasi ish-Presidenti Jacques Chirac hoqi rekrutimin e detyrueshëm ushtarak në vitin 1996
Duke folur për radion franceze RTL të martën në mëngjes, Macron mbrojti nevojën për të forcuar lidhjen midis qytetarëve dhe forcave të armatosura.
“Ne duhet ta forcojmë paktin midis forcave të armatosura dhe kombit”, tha ai, duke theksuar se programi i ri synon të modernizojë kuadrin e shërbimit kombëtar të Francës.
‘Duhet të shpërndajmë çdo konfuzion’
Ideja e rivendosjes së një forme të shërbimit kombëtar ka mbetur në diskutim, që nga fushata e parë presidenciale e Macron në vitin 2017.
Propozimi i tij fillestar çoi në krijimin e Shërbimit Kombëtar Universal (SNU), një program i fokusuar te civilët që synonte të promovonte angazhimin qytetar midis të rinjve.
Megjithatë, SNU u përball me kosto të larta, probleme zbatimi dhe përdorim të kufizuar. Në fund të fundit, ajo u la mënjanë pasi Sébastien Lecornu u bë kryeministër në shtator.
Në intervistën e tij për RTL, ai nuk konfirmoi një rikthim në shërbimin e detyrueshëm, por përsëriti se projekti do të mbetet vullnetar.
Mbi të gjitha, ai u përpoq të largonte frikën se programi i ripërpunuar mund të përfshinte vendosje trupash në Ukrainë.
“Në çdo rast, ne duhet të shpërndajmë menjëherë çdo konfuzion se do t’i dërgojmë të rinjtë tanë në Ukrainë”, këmbënguli Macron. “Nuk është aspak kjo ajo për të cilën bëhet fjalë.”
Të martën e kaluar, Gjenerali i Forcave të Armatosura Franceze, Fabien Mandon, shkaktoi tronditje pasi i tha Kongresit të Kryetarëve të Bashkive Franceze se Franca rrezikon dështimin, nëse nuk është e përgatitur të pranojë “humbjen e fëmijëve tanë” për të “mbrojtur atë që jemi”.
Implikimet financiare të programit të ri, mbeten një nga pikëpyetjet më të rëndësishme të tij.
Sipas një shënimi nga Komisioneri i Lartë për Planifikim, një skemë e krahasueshme për 70,000 pjesëmarrës do të kushtonte 1.7 miliardë euro në vit. Ky shpenzim nuk përfshihet në ligjin aktual të buxhetit ushtarak të Francës për periudhën 2024–2030.
Kryeministri Sébastien Lecornu ka njoftuar gjithashtu se së shpejti do të angazhojë Parlamentin për çështje më të gjera të mbrojtjes, duke synuar një votim në të dyja dhomat.
Opinioni në ndryshim i Evropës mbi shërbimin ushtarak
Franca nuk është e vetmja që po rishqyrton qasjen e saj ndaj përgatitjes ushtarake, mes tensioneve të larta me Rusinë. Disa vende evropiane kohët e fundit kanë zgjeruar ose ringjallur programet e shërbimit kombëtar.
Belgjika, Holanda dhe Gjermania kanë sinjalizuar të gjitha interes për modelet e rekrutimit vullnetar ose selektiv.
Berlini miratoi një ligj në gusht që prezanton shërbimin ushtarak vullnetar, me pyetësorë që do t’u dërgohen të gjithë 18-vjeçarëve duke filluar nga viti 2026 për të vlerësuar aftësitë dhe interesin e tyre për t’u bashkuar me Bundeswehr-in.
Dhjetë vende të BE-së ende e mbajnë ose e kanë rikthyer shërbimin e detyrueshëm ushtarak: Austria, Kroacia, Qiproja, Danimarka, Estonia, Finlanda, Greqia, Letonia, Lituania dhe Suedia.