Kompani të nxjerrjes dhe përpunimit të mineraleve, përfshirë Glencore dhe Umicore, kanë thënë se rregullat e reja të BE-së që synojnë kufizimin e ekspozimit ndaj kobaltit mund të “shkatërrojnë” industrinë në rajon dhe të pengojnë përpjekjet për të ulur varësinë nga furnizimet kineze.
Në një letër drejtuar Komisionit Europian, drejtuesit thanë se propozimi për të vendosur një kufi maksimal të thithjes së kobaltit, më të ulët se në Kinë apo SHBA, tashmë po pengon investimet. Kjo, sipas tyre, po minon përpjekjet për të krijuar një zinxhir furnizimi vendas për një metal që është thelbësor për industri që variojnë nga makinat elektrike deri te mbrojtja.
“Dëmi po ndihet tashmë,” shkruan 12 drejtues dhe shoqata të industrisë në letrën drejtuar presidentes së komisionit, Ursula von der Leyen, pak para votimit të vendeve anëtare të BE-së të mërkurën për standardet e ekspozimit ndaj kobaltit. Për shkak të këtij plani, kompanitë “po e zhvendosin investimin jashtë BE-së”, thanë ata.
Sipas tyre, propozimet “do të çonin vetëm në një varësi edhe më të madhe nga SHBA dhe Kina për materiale që janë strategjike për mbrojtjen dhe të domosdoshme për tranzicionin e gjelbër, qarkor dhe digjital”.
Ndërhyrja e tyre vjen ndërsa komisioneri i industrisë së BE-së, Stéphane Séjourné, pritet të mbajë një fjalim të mërkurën mbi planet për të rritur furnizimin me minerale kritike, duke përfshirë kobaltin, litiumin dhe mineralet e rralla, teksa blloku përpiqet të ndjekë ritmin e garës globale për këto materiale.
Shtetet e Bashkuara këtë vit kanë lëvizur me shpejtësi për të siguruar furnizimin me minerale kritike, duke përfshirë një investim direkt prej 400 milionë dollarësh në MP Materials, një prodhues i elementëve të rrallë, dhe duke arritur marrëveshje me vende si Japonia. Vendimi i Kinës për të vendosur kontrolle eksporti për disa elementë të rrallë në prill, pjesërisht në përgjigje të tarifave amerikane, ka rritur ndjenjën e urgjencës në Washington.
Por në Europë, rregullat e reja të propozuara të sigurisë rrezikojnë të minojnë objektivat e vendosura në Aktin e Materialeve të Papërpunuara Kritike, i cili synon të sigurojë një “furnizim të qëndrueshëm dhe të sigurt” me këto materiale, thanë drejtuesit. Nëse miratohen, propozimet e komisionit “do të shkatërronin zinxhirin e vlerës së kobaltit në Europë”, shtuan ata.
Komisioni vlerëson se kërkesa për kobalt do të rritet pesëfish deri në vitin 2030. Ndërkohë, industria thotë se rregullat e reja, të propozuara në korrik dhe që duhet të miratohen nga vendet anëtare dhe Parlamenti Europian përpara se të bëhen ligj, do të çonin në humbjen e një në gjashtë vendeve të prodhimit të kobaltit dhe të vendeve të punës.
Komisioni argumenton se një kufi prej 0.01 mg/m³ për grimcat e kobaltit që mund të thithen nga hundët dhe goja do të ndihmojë në uljen e sëmundjeve të mushkërive, veshkave dhe mëlçisë, ndërsa industria preferon një kufi prej 0.02 mg/m³.
Industria thotë se kufiri është tepër i ulët dhe rrezikon që vendet e punës të zhvendosen në vende si Kina ose SHBA, të cilat kanë kufij shumë më të lartë. Kufiri në Kinë është 0.05 mg/m³, ndërsa në Mbretërinë e Bashkuar është 0.1 mg/m³.
Komisioni konfirmoi se kishte marrë letrën dhe tha se do t’i përgjigjej në kohën e duhur.