SHBA-të do t’i shesin aeroplanë luftarakë F-35 Arabisë Saudite, u tha presidenti Donald Trump gazetarëve përpara një takimi në Shtëpinë e Bardhë me Princin e Kurorës Saudite, Mohammed bin Salman.
“Ne do ta bëjmë këtë. Ne do të shesim aeroplanë luftarakë F-35. Ata kanë qenë një aleat i shkëlqyer”, tha Trump.
Pritet që udhëheqësit të diskutojnë marrëveshjet mbi mbrojtjen dhe energjinë bërthamore civile gjatë vizitës së së martës në Shtëpinë e Bardhë, e para nga udhëheqësi de facto saudit që kur gazetari Jamal Khashoggi u vra dhe u copëtua nga duart e agjentëve sauditë shtatë vjet më parë.
Një vlerësim i inteligjencës amerikane tha se Princi Mohammed miratoi operacionin që çoi në vrasje. Princi i kurorës mohoi çdo rol në vrasje.
Vizita e fundit e Princit Mohammed ishte gjatë mandatit të parë të Trump në 2018, të njëjtin vit me vrasjen e Khashoggit në Stamboll.
Ndërsa ish-presidenti Joe Biden nuk e priti princin e kurorës dhe premtoi ta bënte vendin një “pariah” për shkak të të drejtave të njeriut, Biden vizitoi Arabinë Saudite në vitin 2022 për të arritur marrëveshje për çështje të tjera. Biden tha se e ngriti çështjen e vrasjes së Khashoggit në atë takim.
Trump dhe princi i kurorës u takuan në Riad në maj. Atje, SHBA-të ranë dakord t’i shesin Arabisë Saudite armë me vlerë gati 142 miliardë dollarë në atë që Shtëpia e Bardhë e përshkroi si “marrëveshja më e madhe e shitjes së mbrojtjes në histori”, si pjesë e një marrëveshjeje investimi prej 600 miliardë dollarësh. Arabia Saudite është blerësi më i madh i armëve amerikane.
Disa zyrtarë amerikanë të mbrojtjes kanë ngritur shqetësime në lidhje me një shitje të mundshme të F-35, të konsideruar si aeroplani luftarak më i përparuar në botë, Arabisë Saudite.
Ata u thanë mediave amerikane se kishin frikë se kjo do t’i jepte Arabisë Saudite qasje në teknologji të ndjeshme të fshehtësisë, të cilën vendi mund ta ndante me Kinën në kuadër të një partneriteti sigurie midis dy fuqive.
Zyrtarët në Izrael janë gjithashtu të shqetësuar, duke u thënë mediave amerikane dhe lokale se një marrëveshje ka potencialin të dëmtojë pozicionin ushtarak të vendit. Izraeli është aleati më i ngushtë i SHBA-së në Lindjen e Mesme dhe i vetmi vend në rajon me aeroplanë F-35.
Një aeroplan F-35A kushton mesatarisht 82.5 milionë dollarë, sipas prodhuesit kryesor Lockheed Martin.
Gjatë takimit të së martës, Trump pritet gjithashtu të shtyjë Arabinë Saudite që të nënshkruajë Marrëveshjet e Abrahamit, që ai krijoi dhe të normalizojë marrëdhëniet me Izraelin.
Sauditët kanë thënë se kjo është e kushtëzuar nga një rrugë drejt një shteti palestinez – të cilin qeveria aktuale izraelite e refuzon.