Mjekët paralajmërojnë se përdorimi i tepruar i antibiotikëve po rrit rezistencën bakteriale, ndaj terapitë moderne po fokusohen në zgjidhje natyrale dhe hormonale

Infeksionet urinare shkaktohen më së shpeshti nga bakteria Escherichia coli dhe zakonisht trajtohen me antibiotikë të përshkruar nga mjeku, bazuar në rezultatin e urinokulturës. Por për shkak të rritjes së rezistencës bakteriale ndaj barnave, ekspertët po theksojnë rëndësinë e terapive jo-antibiotike për parandalimin dhe trajtimin e këtyre infeksioneve.

Infeksionet urinare – të zakonshme, por shpesh të përsëritura

Infeksionet e traktit urinar (ITU) mund të prekin çdo pjesë të sistemit urinar. Bakteriet – sidomos E. coli – janë shkaktarët kryesorë, ndërsa simptomat më të shpeshta janë:

• nevoja e shpeshtë për urinim,
• djegie apo dhimbje gjatë urinimit,
• dhembje në pjesën e poshtme të shpinës apo në anët e barkut.

Trajtimi varet nga shkaktari, ashpërsia e simptomave, vendndodhja e infeksionit (fshikëz, veshka, uretër) dhe gjendja e përgjithshme e pacientit.

Infeksionet urinare janë ndër më të përsëritshmet, veçanërisht te gratë – çdo e dyta do të përjetojë të paktën një gjatë jetës. Por as burrat nuk janë të përjashtuar: rreth 12–20% përjetojnë infeksione urinare, ndërsa rreth 25% e pacientëve kanë infeksione të përsëritura, të përkufizuara si tri episode brenda 12 muajve ose dy brenda 6 muajve, transmeton Telegrafi.

Kur antibiotikët nuk arrijnë dot

Sipas dr. Sandra Aronson, specialiste e sëmundjeve infektive në Spitalin J. A. Fernández në Buenos Aires, rreth 5% e infeksioneve të përsëritura shfaqen brenda dy javësh nga episodi fillestar. Shpesh, ato shkaktohen nga mikroorganizma që ndodhen në zona ku antibiotikët nuk depërtojnë dot ose për shkak të përdorimit të pasaktë të antibiotikëve. Pjesa tjetër (rreth 95%) paraqet riinfektim me soje të reja bakteriale.

Terapitë jo-antibiotike: rekomandim i linjës së parë

Udhëzimet ndërkombëtare të fundit të publikuara në Nature Reviews Urology dhe European Urology, rekomandojnë që terapitë jo-antibiotike të jenë linja e parë e trajtimit për parandalimin e rikthimit të infeksioneve, dhe vetëm në rast se ato nuk japin rezultat, të përdoren antibiotikët.

“Në dispozicion kemi disa trajtime jo-antibiotike, disa me efikasitet të vërtetuar shkencërisht dhe disa të tjera shumë premtuese. Por ndryshimi i sjelljeve të përditshme mund të jetë më sfidues për pacientët sesa marrja e një antibiotiku”, thekson dr. Aronson.

Ajo shton se shumë pacientë preferojnë një recetë më shumë sesa këshilla si “pini më shumë ujë”, megjithatë, mjekët që janë të ndërgjegjshëm për rrezikun e rezistencës bakteriale po përpiqen të ruajnë antibiotikët vetëm për rastet kur janë vërtet të domosdoshëm.

Terapitë jo-antibiotike me efikasitet të vërtetuar

1. Ndryshimet në stilin e jetës

Rekomandohet:

• konsumimi i të paktën 1.5 litra ujë në ditë,
• urinimi i rregullt,
• kujdesi për higjienën intime,
• urinimi pas marrëdhënieve seksuale,
• shmangia e spermicidëve, tamponëve dhe veshjeve shumë të ngushta.

Një studim i vitit 2017, me 140 gra në periudhë perimenopauzale me infeksione të përsëritura, tregoi se ato që rritën marrjen ditore të ujit me 1.5 litra për një vit patën dy herë më pak infeksione dhe përdorën më pak antibiotikë (JAMA Internal Medicine, 2018).

2. Estrogjeni vagjinal

Estrogjenët lokalë rrisin nivelin e glikogjenit në mukozën vaginale, gjë që favorizon zhvillimin e bakterieve të mira Lactobacillus, ul pH-në dhe pengon rritjen e baktereve patogjene.

Një metaanalizë e 8 studimeve me mbi 5.000 gra tregoi se estrogjeni vaginal ul dukshëm përsëritjen e infeksioneve urinare, ndërsa forma orale nuk ka dhënë efekt.

Në SHBA, 58% e mjekëve të kujdesit parësor përshkruajnë rregullisht estrogjen vaginal si metodë jo-antibiotike në rastet e përsëritura (American Journal of Obstetrics and Gynecology, 2022).

3. Acidi hialuronik dhe kondroitin sulfati

Kombinimi i këtyre përbërësve forcon mukozën e fshikëzës urinare dhe ndihmon në rigjenerimin e saj pas infeksioneve

Sipas rishikimeve sistematike në Urologia Internationalis, përdorimi i tyre në formë intravezikale mund të zvogëlojë rikthimin e infeksioneve tek pacientët me ITU kronike, veçanërisht kur përdoret në kombinim me antibiotikë në fazat akute.

4. D-manoza

D-manoza është një sheqer natyral që pengon ngjitjen e bakterieve E. coli në qelizat e mukozës urinare.

Një metaanalizë e vitit 2020 (BMJ Open) konfirmoi se D-manoza është efektive në parandalimin e infeksioneve të përsëritura, me efikasitet të krahasueshëm me disa antibiotikë si nitrofurantoina, por pa efekte anësore.

5. Terapia me bakteriofagë

E njohur që nga mesi i shekullit XX, terapia me bakteriofagë po rikthehet si opsion alternativ për shkak të rritjes globale të rezistencës antibiotike. Ajo konsiston në përdorimin e viruseve specifike që infektojnë dhe shkatërrojnë bakteret patogjene, pa dëmtuar qelizat njerëzore.

Hulumtimet e fundit në Nature Microbiology tregojnë se kjo terapi mund të jetë veçanërisht efektive për infeksione të përsëritura që nuk i përgjigjen më trajtimit klasik.

Përfundim

Terapitë moderne për infeksionet urinare nuk kufizohen më vetëm te antibiotikët. Përmes qasjeve natyrale, hormonale dhe biologjike, mund të arrihet parandalim dhe kontroll më i mirë, duke ruajtur efektin e antibiotikëve për rastet kur janë vërtet të domosdoshëm.

Dr. Aronson, përfundon: “Qëllimi nuk është të heqim dorë nga antibiotikët, por t’i përdorim me urtësi, vetëm kur janë vërtet të nevojshëm”