Franca njoftoi të shtunën një marrëveshje “historike” me Kaledoninë e Re, në të cilën territori i huaj, i tronditur nga dhuna vdekjeprurëse separatiste vitin e kaluar, do të mbetej francez, por do të shpallej shtet i ri.

Presidenti Emmanuel Macron kishte bërë thirrje për bisedime për të thyer një bllokim midis forcave besnike ndaj Francës dhe atyre që duan pavarësi, duke u kërkuar zyrtarëve të zgjedhur të Kaledonisë së Re, si dhe udhëheqësve politikë, ekonomikë dhe të shoqërisë civile, të mblidheshin pranë Parisit për të hartuar një kornizë kushtetuese për territorin.

Pas 10 ditësh bisedimesh, palët ranë dakord që duhet të krijohet një “Shtet i Kaledonisë së Re”.

Arkipelagu do të mbajë “një status brenda Francës, me kaledonianët që do të mbeten francezë”, tha Nicolas Metzdorf, një deputet anti-pavarësi.

“Nuk janë planifikuar më referendume, me përjashtim të atij që konfirmon këtë marrëveshje”, tha ai në një mesazh dërguar AFP-së.

Prioriteti tani ishte rimëkëmbja ekonomike e Kaledonisë së Re pas dhunës së vitit të kaluar që vrau 14 persona dhe vlerësohet se i ka kushtuar territorit dy miliardë euro (2.3 miliardë dollarë), duke ulur 10 për qind të produktit të brendshëm bruto (PBB), tha ai.

Kryeministri François Bayrou tha se marrëveshja e së shtunës – e cila ende kërkon miratim parlamentar dhe referendum – ishte e “dimensioneve historike”, raporton KFVA.

Shtëpia e rreth 270 mijë njerëzve dhe e vendosur gati 17 mijë kilometra nga Parisi, Kaledonia e Re është një nga disa territore të huaja që mbeten pjesë integrale e Francës.

Ajo është sunduar nga Parisi që nga vitet 1800, por shumë kanakë vendas ende e urrejnë pushtetin e Francës mbi ishujt e tyre dhe duan autonomi ose pavarësi më të plotë./