Prona intelektuale nuk është thjesht një dokument juridik—ajo është e drejta e shenjtë e krijuesve për të kontrolluar, mbrojtur dhe ruajtur trashëgiminë e tyre. Kur këto të drejta shkelen, pasojat nuk janë vetëm financiare, por një sulm ndaj integritetit artistik dhe rendit ligjor. Kjo është pikërisht situata që po zhvillohet në Tetovë, ku Bujar Hudhri, pronari i Shtëpisë Botuese Onufri, ka ngritur akuza ligjore kundër kryetarit Bilal Kasami, duke e akuzuar për vjedhje të pronësisë intelektuale.

Në qendër të debatit është dhurimi i 5,000 librave në pesë shkolla, një lëvizje e cila jo vetëm që i shërben fushatës politike të Kasamit, por edhe shkel në mënyrë flagrante ligjet e të drejtave të autorit. Onufri është i vetmi botues me të drejta ekskluzive për publikimet e Ismail Kadaresë, një nga shkrimtarët më të rëndësishëm shqiptarë, dhe këto libra janë ribotuar në cilësi të ulët, pa autorizim, pa të drejta autori dhe pa miratimin ligjor të Onufrit. Sipas Onufrit ky nuk është thjesht një gabim teknologjik, është një shkelje direkte e të drejtave intelektuale të Kadaresë dhe trashëgimtarëve të tij, përfshirë dy vajzat dhe bashkëshorten.

Kontributet letrare të Kadaresë janë shumë më tepër se faqe të shkruara, ato përfaqësojnë një trashëgimi kulturore dhe historike që kërkon respekt, jo manipulim. Shpërndarja e veprave të tij pa të drejtat e duhura, pa respektuar standardet e cilësisë dhe pa autorizim nuk është një lëshim, është një shpërfillje e qëllimshme e kornizës artistike dhe juridike që mbron autorët nga keqpërdorimi.

Por kjo nuk është skandali i vetëm që rëndon mbi kryetarin Bilal Kasami. Përveç akuzave për shkelje të pronësisë intelektuale, ai është i dyshuar për një tjetër megaskandal për shitjen e një parcele të madhe toke në qendër të Tetovës për vetëm 7,000 euro, e cila më vonë u rishit për më shumë se 5 milionë euro. Ky nënvlerësim tronditës ngre dyshime të mëdha mbi korrupsionin, abuzimin me besimin publik dhe keqmenaxhimin e pasurive komunale. Pronat publike nuk janë objekte për tregti të fshehtë, dhe shitja e tokës më të vlefshme të qytetit për një pjesë të vogël të vlerës së saj nuk është thjesht neglizhencë financiare, është një fyerje ndaj transparencës dhe qeverisjes së përgjegjshme.

Analizë për Kosova Free Voice Agency- KFVA, nën autorësinë e ekspertit të politikës dhe marrëdhënieve ndërkombëtare nga Maqedonia e Veriut, G.A.