Sytë janë quajtur prej kohësh një dritare drejt botës – por studimet e reja sugjerojnë se ata gjithashtu mund të zbulojnë gjendjen e shëndetit mendor të një personi.

Studimi i ri nga një ekip studiuesish ndërkombëtarë nga Universiteti i Cyrihut dhe Spitali Universitar i Psikiatrisë, Cyrih zbulon se rreziku gjenetik për skizofreninë është i lidhur me retinat më të holla, duke sugjeruar se skanimet e retinës një ditë mund të ndihmojnë në zbulimin dhe ndërhyrjen e hershme të sëmundjes.

Një pjesë e sistemit nervor qendror, retina është e lidhur drejtpërdrejt me trurin, duke treguar shenja delikate të ndryshimit të aktivitetit të trurit në sy.

Studiuesit hetuan nëse ndërprerjet në komunikimin nervor janë të lidhura me faktorët e rrezikut gjenetik për skizofreninë – një çrregullim i njohur për ndikimin në mënyrën se si truri përpunon informacionin.

Studimet e mëparshme kanë sugjeruar se skizofrenia mund të shoqërohet me humbjen e lëndës gri në tru dhe hollimin e retinës. Megjithatë, mbetet e pasigurt nëse këto ndryshime kontribuojnë në zhvillimin e çrregullimit apo shfaqen si pasojë e tij.

Variabla të tjerë – të tillë si efektet e ilaçeve antipsikotike, zakonet e jetesës ose gjendjet bashkëshoqëruese si diabeti – gjithashtu mund të luajnë një rol në ndryshimin e retinës.

“Për të hetuar nëse rreziku i zhvillimit të skizofrenisë ka një efekt në sistemin nervor qendror, ne ekzaminuam dhjetëra mijëra individë të shëndetshëm”, tha autori i parë i studimit, Finn Rabe.

“Ne më pas llogaritëm rezultatet e rrezikut poligjenik për secilin individ.”

Ekipi u bazua në të dhëna të gjera gjenetike dhe retinës nga Biobank në Mbretërinë e Bashkuar, një bazë të dhënash biomjekësore që përmban informacione nga më shumë se gjysmë milioni pjesëmarrës.

“Mund të thuhet se shkalla e të dhënave të UK Biobank ka revolucionarizuar kërkimin biomjekësor”, shton studiuesi.

Studimi zbuloi se ndjeshmëria më e madhe gjenetike ndaj skizofrenisë lidhet me indin më të hollë të retinës.

Megjithatë, madhësia e efektit është e vogël dhe bëhet e dukshme vetëm kur ekzaminohet në popullata të mëdha.

Studiuesit theksuan gjithashtu se ndryshe nga ndryshimet e trurit, ndryshimet në retinë mund të zbulohen lehtësisht, jo invazive dhe me kosto relativisht të ulët, duke ofruar një avantazh të dukshëm.

Duke përdorur tomografinë optike të koherencës, një teknikë e ngjashme me ultratingujt, por për syrin, trashësia e retinës mund të matet vetëm në pak minuta, duke hapur mundësi premtuese për zbulimin dhe parandalimin e hershëm.

“Studimi ynë tregon potencialin e përdorimit të tomografisë koherente optike në praktikën klinike. Por nevojiten studime gjatësore në shkallë të gjerë për të ekzaminuar se sa e dobishme do të jetë për parandalim,” tha Rabe.

Një tjetër gjetje e rëndësishme nga studimi tregon për variantet gjenetike të lidhura me proceset inflamatore në tru, të cilat gjithashtu mund të luajnë një rol në ndryshimet strukturore të vëzhguara në retinë .

Këto rezultate i japin mbështetje shtesë hipotezës së inflamacionit të skizofrenisë – ideja se inflamacioni mund të nxisë fillimin ose përparimin e çrregullimit .

“Nëse kjo hipotezë konfirmohet, inflamacioni mund të ndërpritet nga mjekimi, duke na mundësuar potencialisht të përmirësojmë mundësitë e trajtimit në të ardhmen,” shpjegoi Rabe.